Zelf als omgeving

"The creature that wins agains its environment destroys itself."

Auw. Pijnlijk waarachtig, zo voelt dit citaat van Gregory Bateson binnenin. De pijn prikkelt tot filosoferen, grijpende gedachten.

Omgeving, zo'n veelvuldig gebruikt woord, zo behendig samenvattend en tegelijkertijd weinig zeggend, omvattend. Met het woord lijken we onszelf tegenover iets te plaatsen, onderwijl we 'zelf' ook 'omgeving' zijn. In een boek over menselijke neurofysiologie las ik eens dat ook ons lichaam onze omgeving is. De benadering beklijfde, al popte er ook na dit perspectief vrij rap weer een 'ik' op, op zoek naar houvast in mijn grenzeloze zelf.

In mijn schrijven ben ik vaak op zoek naar woorden, zinnen, spelingen en verwijzingen die op gevoelsmatig muzikale wijze de lezer-ontvanger een ervaring van heelheid, fijnmazige samenhang, beweging en groei brengen. Tegenstellingen blijken verbindingen, daar beredeneer ik welhaast vanzelfsprekend naartoe. Dat lukt even - en vervolgens ontkrachten de eerstvolgende woorden de voorgaande heelheid wederom, waarop mijn talige zoektocht zich gretig herhaalt. Een balansdans middels mijn favoriete ambacht, woordkunstenaarschap.

"A man walking is never in balance, but always correcting for imbalance."

Inspiratie haal ik deels uit andermans woorden (zoals bovenstaand citaat van wederom Bateson), grotendeels uit stilte en daaruit opborrelende spontane vragen. Stilte omvat ook veel, veel meer dan woorden omvatten kunnen. Misschien is stilte wel een ander woord voor het beleven van de natuur der dingen.

"The major problem in the world are the result of the difference between how nature works and the way people think."

Nogmaals dank aan Gregory Bateson, een fenomenale denker wiens perspectieven de zowel ontregelende als helende indrukken opwekken dat we soms wél denken zoals natuur werkt.